3. In Mortsel voelt iedereen zich thuis

Het lokaal bestuur Mortsel wil de volgende jaren inzetten op het versterken van de sociale cohesie door wijkgerichter te gaan werken met buurtgezichten en buurtopbouwwerkers die pro-actief handelen en betrokken aanwezig zijn op informele ontmoetingsplaatsen. Zo brengen we het aanbod van hulp- en dienstverlening dichter bij de burger met een blijvende focus op doelgroepen die minder makkelijk zelf de weg vinden binnen dit landschap. We stimuleren de participatie aan de samenleving (buurt en wijk), spelen in op de behoefte aan sociaal contact en versterken het sociale netwerk door het opzetten van een brede buddywerking.

We faciliteren en stimuleren ontmoetingen en verbindingen via creatie en/of opwaardering van bestaand patrimonium naar buurthuizen en buurtontmoetingsruimtes. Buurtbewoners kunnen elkaar treffen in buurthuizen waar ze informatie kunnen verkrijgen, geholpen kunnen worden bij dagdagelijkse beslommeringen, kunnen deelnemen aan kleinschalige activiteiten en terecht kunnen voor een babbel bij een kop koffie. Tijdens de openingsuren zal er iemand van de welzijnsregie van het lokaal bestuur aanwezig zijn. Deze medewerkers zijn oog en oor in de buurt en zullen informeren, detecteren en sensibiliseren.

We wenden het instrument van de stedelijke ontwikkelingskost aan om projectontwikkelaars binnen de diverse projecten die we in de stad uitrollen, te laten bijdragen aan de realisatie van meer ontmoetingsplaatsen. Dit zijn activiteitenruimtes in de buurt die ontsloten worden via de cel vrije tijd. Ze kunnen verhuurd worden aan verenigingen en particulieren volgens een eenduidig tarief.

Via het wijkgericht werken willen we ook bijzondere doelgroepen beter bereiken en hen verbinden met de buurt en de samenleving. We stimuleren de participatie aan de samenleving (buurt en wijk), spelen in op de behoefte aan sociaal contact en versterken het sociaal netwerk door het opzetten van een brede buddywerking. Daarnaast versterken we o.a. onze waaier van initiatieven rond het leren en oefenen van Nederlands voor anderstaligen en werken we aan een traject tweede inburgering.

Het lokaal bestuur blijft inzetten op het verlagen van mogelijke drempels tot het vrijetijdsaanbod. Dat doen we al enige jaren via het netwerk vrijetijdsparticipatie. Die samenwerking blijven we verderzetten. We lanceren de Mortselse UiTPAS en nemen aanvullende initiatieven om specifieke doelgroepen naar het eigen vrijetijdsaanbod of dat van derden toe te leiden.

We splitsen de oorspronkelijke welzijnscampus op in een welzijnshuis en een zorgcampus. Het nieuwe welzijnshuis koppelen we aan de stadscampus op de site Stadsplein. Het uitgangspunt van het welzijnshuis blijft het nastreven om op een geïntegreerde, brede wijze iedereen, en in het bijzonder de meest kwetsbaren, snel en eenvoudig toegang te verschaffen tot de juiste hulp- en dienstverlening.  

In het welzijnshuis huisvesten we enerzijds eigen diensten én anderzijds voorzien we ruimte voor lokale actoren in functie van de regierol die Mortsel wenst op te nemen binnen lokaal sociaal beleid. Vaak werken deze lokale actoren regionaal en zoeken zij binnen de regio een landplek of permanente uitvalsbasis.

We willen het welzijnshuis uitbouwen tot een centrum voor welzijn met regionale uitstraling. Om dit te bereiken, integreren we het themaloket welzijn en zorg en bouwen we samenwerkingen uit met verschillende welzijnsactoren die we een plek geven in ons nieuw huis.

Het geïntegreerd breed onthaal (GBO) is een samenwerkingsverband tussen minimaal het OCMW, het centrum voor algemeen welzijnswerk (CAW) en de diensten maatschappelijk werk van de ziekenfondsen (DMW). Deze samenwerking is gericht op twee belangrijke doelstellingen:
- het realiseren van een toegankelijke sociale hulp- en dienstverlening
- het tegengaan van onderbescherming

Om deze doelstellingen te realiseren stemt het samenwerkingsverband ook af met lokale basis- of faciliterende actoren (o.a. samenlevingsopbouw, armoedeverenigingen, huisartsen, thuiszorgdiensten …) én met het meer gespecialiseerde begeleidingsaanbod.

We ontwikkelen het GBO op niveau van de ELZ ZORA en focussen in eerste instantie op de groep kwetsbare alleenstaande jongeren en ouders.

Integrale toegankelijkheid wil zeggen ‘toegankelijkheid voor iedereen’. Zo kan iedereen zich zelfstandig, veilig en comfortabel in zijn of haar leefomgeving bewegen. Niet alleen personen met een beperking, maar ook oudere mensen, mensen met een tijdelijke beperking of ouders met een kinderwagen. We bekijken hoe we de methodiek universal design kunnen toepassen binnen onze organisatie en in de inrichting en indeling van ons patrimonium en de publieke ruimte. In het kader van toegankelijke wijkbeleving bekijken we waar we inclusiespeeltuigen kunnen installeren. 

De samenleving digitaliseert in een snel tempo. Ook het lokaal bestuur heeft de afgelopen jaren ingezet op de digitalisering van een aantal processen. We hebben daarbij opgemerkt dat niet alle burgers en medewerkers mee zijn met de digitale revolutie. Vanuit het realiseren van een integrale toegankelijkheid willen we medewerkers en burgers hier dan ook in versterken en ondersteunen. Dat doen we door het aanbieden van een laagdrempelig vormingsaanbod in samenwerking met vrijwilligers. Daarnaast versterken we de digitale dienstverlening en ondersteuning van bib en stadsonthaal en gaan we vindplaatsgericht werken rond digibeten. 

De aanwezige kennis binnen de cluster zorg is uitgebreid, mede door het brede aanbod. We willen de beschikbare kennis maximaal inzetten in het wijk- en buurtgericht zorgaanbod zodat onze medewerkers snel en accuraat kunnen reageren op klantenwensen. Het omvormen van de huidige diensten gezinszorg en poetsdienst naar multidisciplinaire teams per wijk is een belangrijk project om de aanwezigheid in de buurt te verhogen. Digitale werkinstrumenten moeten deze vernieuwde manier van werken ondersteunen.

Via het project “Innovatieve arbeidsorganisatie in de woonzorgcentra als hefboom voor betere zorg en zinvol en werkbaar werk” wil de Vlaamse overheid de woonzorgcentra inspireren en ondersteunen op het vlak van innovatieve arbeidsorganisatie (IAO). WZC Meerminnehof werd geselecteerd voor dit project en krijgt van de Vlaamse overheid externe begeleiding in de aanpak en implementatie hiervan. We zullen de IAO-principes op basis van deze ervaringen zoveel mogelijk proberen door te trekken in de hele cluster zorg. Op termijn komen ook andere cellen van het lokaal bestuur hiervoor in aanmerking.

Vanuit ons streven naar een efficiënte, effectieve, kwalitatieve en klantgerichte organisatie optimaliseren we ons zorgaanbod dat is afgestemd op de diverse zorgnoden van de Mortselaar. We hebben een eigen aanbod en leiden mensen met specifieke zorgvragen toe naar het aanbod in de regio. We nemen dus zowel een actor- als een regierol op.

Met de vernieuwing van de Groep van Assistentiewoningen (GAW) en de opstart van de Collectieve Autonome Dagopvang (CADO) Meerminne verrijken we het zorgcontinuüm zodat de zorg op maat versterkt kan worden.

Omwille van de budgettaire situatie is de ontwikkeling van een nieuwe zorgcampus op de Meerminnesite geschrapt uit dit meerjarenplan. De Meerminnesite zal verkocht worden. Er wordt onderzocht op welke manier het lokaal bestuur kan waarborgen dat bepaalde functies die gepland waren op de zorgcampus (bv. het buurtrestaurant) hun plaats kunnen krijgen binnen de toekomstige ontwikkelingen op deze site.

We bestrijden de leegstand en werken zo aan de kwaliteit en betaalbaarheid van het woningpatrimonium. Leegstand zorgt voor verwaarlozing en verkrotting. De concentratie van leegstand in een straat of wijk geeft een verloederde indruk en creëert een onveiligheidsgevoel. Door leegstand aan te pakken neemt ook het aanbod van woningen op de koop- of huurmarkt toe. Op die manier blijft wonen in Mortsel betaalbaar.

Woningdelen en andere collectieve woonvormen kunnen het ruimtelijk en sociaal rendement helpen verhogen. Woningdelen draagt bij aan de verdichting door een kleiner ruimtebeslag, maar kan ook het aanbod van betaalbare woningen vergroten. Bovendien komt woningdelen tegemoet aan de nood aan kleinere woontypes die ontstaat met de toenemende vergrijzing. We ontwikkelen intergemeentelijk (via IGEAN) een aantal instrumenten die we kunnen gebruiken om ons beleid rond alternatief wonen vorm te geven.

De wachtlijsten voor een sociale woning zijn lang. Daarom voeren we een huurpremie in voor alleenstaanden en éénoudergezinnen wanneer ze langer dan twee jaar op de wachtlijst van een Sociale Huisvestingsmaatschappij (SHM) staan.

Samen met onze partners, vergroten we het sociaal woningaanbod in Mortsel. We proberen de toewijzing op basis van lokale binding te versterken.

We zorgen ervoor dat een aantal specifieke doelgroepen voldoende toegang tot (aangepaste) huisvesting krijgen. Het woonwagenterrein wordt volledig gerenoveerd, we ontwikkelen hedendaagse modulaire noodwoningen en we onderzoeken of we de crisisopvang in Mortsel lokaal kunnen organiseren. Tenslotte zorgen we voor een meldpunt rond discriminatie op de private huurmarkt.

De oorlog in Oekraïne zorgt voor energieschaarste en sterk gestegen energieprijzen. Om een energietekort de komende winter te vermijden, wordt aan alle burgers en overheden in Europa gevraagd om hun energieverbruik op korte termijn aanzienlijk te beperken. Ook Mortsel neemt verschillende maatregelen zoals de temperatuur van het zwembadwater verlagen, het stookseizoen inkorten, verlichting meer doven enz. Om de burger te ondersteunen bij het verlagen van zijn energiefactuur gaat Mortsel de energiecellen van de dienst welzijn versterken.

Deelname aan onderwijs op vroege leeftijd verkleint de kans op schoolse achterstand en vergroot de kans op gekwalificeerd uitstromen. We brengen de kleuterparticipatie in Mortsel in kaart en werken samen met diverse lokale actoren om de participatie te laten stijgen. Het Huis van het Kind wordt ingezet als toeleider.

Het lokaal bestuur organiseert een spijbelnetwerk met vertegenwoordigers van de scholen, het CLB, de politie en het gerecht.

Gemeentegrensoverschrijdende zaken moeten opgenomen worden op niveau van de (verschillende) politiezone(s). De lokale overheid brengt alle partners aan tafel en zorgt voor duidelijke afspraken rond wie wanneer welke stap dient te zetten.

Het aanbieden van huiswerkbegeleiding geeft de mogelijkheid de ouders daadwerkelijk te betrekken bij de schoolsysteem zodat deze hun rol ten aanzien van de school en het functioneren van hun kind binnen de school kunnen opnemen. Het Huis van het Kind zal op het vlak van huiswerkbegeleiding een coördinerende rol opnemen en bekijken waar er hiaten zijn. Er wordt bekeken hoe de bestaande samenwerking met vzw Wereld Delen verdergezet en eventueel uitgebreid kan worden. Vanuit de cel verenigingen en vrijwilligers wordt er gezocht naar geschikte vrijwilligers. Ze krijgen de juiste omkadering en vorming.