Financiële bespreking

Voor de aanpassing van de loonbudgetten van 2023 hebben we rekening gehouden met een indexsprong in december, daar waar de budgetten voor 2023 nog rekening hielden met drie indexsprongen. Voor boekjaar 2024 hebben we, voortgaand op de inschattingen van het Planbureau, gerekend met twee indexsprongen: april en augustus. Voor 2025 en 2026 zijn we uitgegaan van telkens één indexsprong.

Voor de budgetten voor elektriciteit en gas baseren we ons op de budgetcijfers die we ontvangen van onze leverancier, het Vlaams Energiebedrijf (‘VEB”). Zij maken prognoses voor 2023 en 2024.

De budgetten die we inschrijven voor de responsabiliseringsbijdrage zijn gebaseerd op de ramingen die we ontvangen van de FOD Pensioenen.

Operationele uitgaven

A. Operationele uitgaven	Rek 2021	Rek 2022	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	Mjp 2026
1. Goederen en diensten	12.450.410	14.501.132	14.157.638	13.803.589	12.902.940	12.730.838
2. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen	34.407.574	38.583.380	41.783.302	43.509.838	44.787.930	45.506.707
3. Individuele hulpverlening door het OCMW	2.707.050	2.858.065	3.760.200	3.384.200	3.169.700	3.232.950
4. Toegestane werkingssubsidies	6.595.770	7.056.101	8.557.897	8.728.352	8.616.273	8.714.079
5. Andere operationele uitgaven	270.969	1.267.416	89.000	89.000	89.000	90.700
Totaal Operationele Uitgaven	56.431.773	64.266.094	68.348.038	69.514.979	69.565.843	70.275.273

 

Financiële uitgaven

B. Financiële uitgaven	Rek 2021	Rek 2022	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	Mjp 2026
1. Rente, commissies en kosten verbonden aan schulden	1.581.445	1.511.285	1.611.220	1.770.100	2.051.200	1.982.400
2. Andere financiële uitgaven	12.487	11.200	4.700	4.700	4.700	4.800
Totaal Financiële Uitgaven	1.593.932	1.522.484	1.615.920	1.774.800	2.055.900	1.987.200

 

De cijfers van 2021 en 2022 zijn deze van de jaarrekening en werden aldaar besproken. De cijfers 2023 werden bijgesteld op basis van de tussentijdse realisatie. De cijfers 2023-2025 verschillen als volgt van de vorige raming (december 2022):

A. Operationele uitgaven	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	TOTAAL
1. Goederen en diensten	-1.225.079	621.483	-60.999	-664.595
2. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen	760.839	1.589.508	1.747.019	4.097.366
3. Individuele hulpverlening door het OCMW	918.900	824.100	644.600	2.387.600
4. Toegestane werkingssubsidies	315.155	568.770	557.585	1.441.510
5. Andere operationele uitgaven	-9.000	0	0	-9.000
Totaal Operationele Uitgaven	760.815	3.603.860	2.888.206	7.252.881

 

B. Financiële uitgaven	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	TOTAAL
1. Rente, commissies en kosten verbonden aan schulden	-20.780	249.000	194.000	422.220
2. Andere financiële uitgaven	0	0	0	0
Totaal Financiële Uitgaven	-20.780	249.000	194.000	422.220

 

Over de periode 2023-2025 schrijven we bijkomend 7,7 miljoen euro aan exploitatieuitgaven in.

De aankoop van goederen en diensten (A.1) daalt met 664.595 euro. Het gros van deze afname is te wijten aan een substantiële verlaging van de budgetten voor energie in 2023 (- 2,5 miljoen euro). Tegelijk stellen we vast dat verschillende exploitatiebudgetten verhoogd dienden te worden, gelet op de vaak aanzienlijke prijsstijgingen die we de voorbije jaren gekend hebben.

De bezoldigingen (A.2) werden herberekend op basis van de verwachtingen van het Planbureau op het vlak van indexsprongen. De verwachte drie indexsprongen voor 2023 zijn er niet gekomen. Enkel in december zal er een indexering plaatsvinden. Voor 2024 houden we rekening met twee indexsprongen. Dit maakt dat de meeste van de budgetten voor lonen verlaagd kunnen worden. Het feit dat we over de periode 2023-2025 toch een toename registreren van 4,1 miljoen euro heeft te maken met twee fenomenen. Ten eerste is er een forse toename van de responsabiliseringsbijdrage (2,6 miljoen euro) die ervoor zorgt dat de loonkost voor het vastbenoemd niet-onderwijzend personeel (A.2.c) stijgt met 2,0 miljoen euro. Ten tweede is er een herraming gebeurd van de lonen voor onderwijzend personeel ten laste van andere overheden (A.2.e) met een budgetverhoging van 5,3 miljoen euro tot gevolg. Deze laatste categorie heeft weliswaar geen impact op het resultaat vermits hier eenzelfde ontvangst tegenover staat.

In lijn met de stijging die we de voorbije maanden hebben vastgesteld, werd het budget voor individuele hulpverlening door het OCMW (A.3) verhoogd met 2,4 miljoen euro voor de periode 2023-2025.

De toename van de toegestane werkingssubsidies (A.4) is voornamelijk te wijten aan een stijging van de werkingssubsidies voor politie en brandweer. De prijssubsidie voor AGB kent een daling in 2023, in lijn met de gedaalde uitgaven voor lonen en energie bij het AGB. Vanaf 2024 vinden we hier bijkomend ook de doorstorting aan onze partners van de WSE-subsidies die we zelf ontvangen.

We voorzien voor de periode 2023 - 2025 voor 422.220 euro aan bijkomende rentelasten (B.1). De planning en de bedragen van nieuwe leningen werden niet aangepast, maar de toename van de rentevoeten werd wel mee in rekening genomen.

Operationele ontvangsten

A. Operationele Ontvangsten	Rek 2021	Rek 2022	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	Mjp 2026
1. Ontvangsten uit de werking	8.842.505	9.653.928	10.048.115	9.646.156	9.645.678	9.970.120
2. Fiscale ontvangsten en boetes	22.769.863	22.455.467	27.706.314	26.133.598	27.236.242	27.781.300
3. Werkingssubsidies	28.773.906	31.994.890	33.429.877	33.684.115	34.005.018	34.496.128
4. Recuperatie individuele hulpverlening	251.703	222.844	251.700	251.700	251.700	256.700
5. Andere operationele ontvangsten	420.942	595.266	597.365	1.095.030	599.650	610.800
Totaal Operationele Ontvangsten	61.058.919	64.922.394	72.033.371	70.810.599	71.738.288	73.115.048

 

Financiële ontvangsten

B. Financiële Ontvangsten	Rek 2021	Rek 2022	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	Mjp 2026
Totaal Financiële Ontvangsten	1.688.128	1.402.397	1.402.390	1.409.590	1.415.240	1.443.600

 

De cijfers van 2021 en 2022 zijn deze van de jaarrekening en werden daar besproken. De cijfers 2023 werden aangepast, gebaseerd op hun tussentijdse realisatie. De cijfers 2023-2025 verschillen als volgt van de vorige raming (december 2022):

A. Operationele Ontvangsten	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	TOTAAL
1. Ontvangsten uit de werking	-320.375	-1.014.894	-1.625.692	-2.960.961
2. Fiscale ontvangsten en boetes	624.104	-193.267	95.184	526.021
3. Werkingssubsidies	3.236.096	3.648.699	3.965.791	10.850.586
4. Recuperatie individuele hulpverlening	0	0	0	0
5. Andere operationele ontvangsten	-9.256	485.670	-14.440	461.975
Totaal Operationele Ontvangsten	3.530.570	2.926.208	2.420.843	8.877.621

 

B. Financiële Ontvangsten	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	TOTAAL
Totaal Financiële Ontvangsten	6.200	4.500	0	10.700

 

De komende drie jaren kunnen de exploitatieontvangsten verhoogd worden met 8,9 miljoen euro. We noteren als voornaamste bewegingen:

• De ontvangsten uit de werking (A.1) kennen een daling van 2,96 miljoen euro. We houden rekening met een leegstand van een verdieping in het woonzorgcentrum.
• De fiscale ontvangsten (A.2), die voornamelijk bestaan uit de aanvullende personenbelasting en de opcentiemen uit de onroerende voorheffing zijn eerder stabiel: we noteren een beperkte verhoging van 526.021 euro. We noteren wel een verschuiving in de tijd: een aanzienlijk deel van de opcentiemen op de aanvullende personenbelasting die voorzien waren in 2024 zal al in 2023 geïnd kunnen worden.
• De werkingssubsidies (A.3) kennen een forse toename ten belope van 10,9 miljoen euro. De belangrijkste oorzaken van deze toename zijn: (1) de toename van de terugbetaling van lonen voor onderwijzend personeel ten laste van andere overheden (5,3 miljoen euro), (2) de stijging van de Vlaamse dotatie ter compensatie van de responsabiliseringsbijdrage (2,1 miljoen euro) en (3) een verhoging van de budgetten i.v.m. recuperatie van toegekende individuele steun. Vanaf 2024 zullen we ook extra WSE-subsidies ontvangen in het kader van ZORA Werkt.

Voor de periode 2023 – 2025 gaan we uit van een toename van onze exploitatieuitgaven van 7,7 miljoen euro. Voor dezelfde periode rekenen we op 8,9 miljoen aan extra exploitatieontvangsten. Netto zal het exploitatiesaldo de komende drie jaar dus verbeteren met 1,2 miljoen euro.

Het investeringsbudget (ontvangsten min uitgaven) wordt door een aantal elementen aangepast:

• Schuiven in de tijd
  • Op basis van de realisatie en planning van de investeringsprojecten worden budgetten op andere momenten voorzien. Dit maakt dat de totalen per jaar kunnen verschillen tegenover de vorige versie van het meerjarenplan.
• Schrappen van investeringsuitgaven
  • Er werden geen investeringsprojecten geschrapt in het kader van deze aanpassing meerjarenplan.
• Bijkomende investeringsuitgaven:
  • Verhoging budget stadhuis (IP-01): De verbouwing van het stadhuis zal in 2024 in de afwerkingsfase komen. De budgetten voor de laatste fase van de ruwbouwwerken en die voor de afwerking (ICT, meubilair, inrichting) werden aangepast aan de huidige indexniveaus of in lijn gebracht met de meest recente ramingen. In totaal werd er een extra budget van 1,8 miljoen euro voorzien.
  • Het budget voor het nieuw technisch centrum werd verhoogd met 232.000 euro om enkele prijsverhogingen en niet-voorziene uitgaven te kunnen dekken.
  • Het budget voor de bouw van het nieuwe woonwagenterrein (IP-08) werd verhoogd met 457.304 euro omwille van enkele meerwerken en de indexering van de prijzen.
• Schrappen van investeringsontvangsten
• • De verwachte subsidie voor de bouw van het nieuwe welzijnshuis werd verlaagd van 672.000 euro naar 363.000 euro. In lijn met de aangepaste timing werd deze subsidie ook in 2025 ingeschreven.
• Extra investeringsontvangsten
  • De belangrijkste extra investeringsontvangsten worden hierna opgesomd:
  • We verwachten een hogere inkomst uit de verkoop van het project Stadsterras. We schrijven 245.000 euro aan extra inkomsten in.
  • De verkoop van enkele percelen grond aan de Bremveldlaan zal wellicht meer opbrengen dan geraamd. We budgetteren een inkomst van 600.000 euro in 2024.

Ons bestuur kiest ervoor om de investeringsbudgetten op te volgen aan de hand van investeringsprojecten. Deze projecten isoleren grote investeringen en bundelen kleinere ingrepen in logische groepen. De wetgever legt ons ook op om per prioritair actieplan een apart investeringsproject aan te maken. Deze projecten worden apart gerapporteerd in de schema’s T3. Na bovenstaande wijzigingen doorgevoerd te hebben komen we tot de volgende bedragen per investeringsproject:

Investeringsuitgaven	AP	2023	2024	2025	2026
IP-01 STADHUIS	2.1.1	10.060.971	6.254.550	0	0
IP-03 STADSTERRAS		1.214.441	0	0	0
IP-04 NIEUWE STADSWERKEN	6.1.3	5.514.908	54.000	0	0
IP-06 VERBETEREN VAN HET STADSBEELD	1.1.2	4.274.418	1.805.000	288.000	0
IP-08 HUISVESTING SPECIFIEKE DOELGROEPEN	3.5.5	2.216.653	0	638.840	0
IP-09 ONDERHOUD GEBOUWEN		1.722.995	428.000	0	0
IP-10 RUP's	1.1.3	110.736	65.000	0	0
IP-11 ROERENDE GOEDEREN		977.616	243.900	223.750	7.000
IP-12 EXTERNE BESTUREN		337.559	324.250	331.850	330.000
IP-13 ICT		407.564	177.900	299.500	144.500
IP-14 REALISATIE BUURTHUIZEN	3.1.2	2.000	0	0	0
IP-15 VERBETEREN VRIJETIJDSPATRIMONIUM	2.1.4	425.592	0	60.000	0
IP-16 VERBETEREN WEBSITE	4.2.1	6.154	0	0	0
IP-17 TALENTMANAGEMENT	6.3.1	0	0	0	0
IP-19 TRAGE WEGENNETWERK	1.3.1	73.300	0	0	0
IP-20 VERKEERSVEILIGHEID	1.3.3	228.697	138.000	110.000	0
IP-22 WELZIJNSHUIS	3.2.1	723.384	1.814.566	0	2.850.000
IP-24 DIGITALISERING INTERNE EN EXTERNE WERKING		244.261	140.239	135.575	0
IP-25 RENOVATIE GAW MEERMINNE	3.4.3	112.000	0	0	0
IP-26 BURGEMEESTERSCONVENANT	1.2.1	17.535	0	0	0
IP-27 DIGIBANK ZORA WERKT	5.2.4	52.250	25.000	25.000	25.000
TOTAAL		20.735.600	15.757.108	9.227.246	2.246.120

 

Investeringsontvangsten	AP	2023	2024	2025	2026
IP-03 STADSTERRAS		1.810.000	2.407.000	1.626.000	0
IP-04 NIEUWE STADSWERKEN	6.1.3	4.437.760	0	0	0
IP-05 OPTIMALISATIE PATRIMONIUM	6.1.3	1.082.000	2.807.400	4.550.000	0
IP-06 VERBETEREN VAN HET STADSBEELD	1.1.2	1.643.381	0	0	0
IP-09 ONDERHOUD GEBOUWEN		25.800	0	0	0
IP-12 EXTERNE BESTUREN		1.048.900	1.062.900	1.077.900	1.092.900
IP-22 WELZIJNSHUIS	3.2.1	0	0	363.000	0
IP-24 DIGITALISERING INTERNE EN EXTERNE WERKING	6.2.1	19.764	36.367	98.559	0
IP-27 DIGIBANK ZORA WERKT		52.250	52.250	0	0
TOTAAL		10.119.855	6.365.917	7.715.459	1.092.900

 

Na de verwerking van de wijzigingen zoals hierboven beschreven, zien we dat deze aanpassingen een beperkt effect hebben op het investeringssaldo van 2023, 2024 en 2025. Over deze drie jaren is er een negatieve impact op het investeringssaldo van 437.832 euro.

Deze uitgaven bestaan uit de kapitaalsaflossingen van de lopende en nieuwe leningen en de toegestane leningen. Concreet vallen deze als volgt uiteen:

Financieringsuitgaven	Mjp 2023	Mjp 2024	Mjp 2025	Mjp 2026
Kapitaalsaflossingen	2.967.800	3.097.600	3.152.000	3.133.000
TOTAAL	3.157.400	2.945.800	3.001.000	3.245.650

 

We voorzien geen nieuwe toegestane leningen.

De financieringsontvangsten bestaan uit de op te nemen leningen en de terugvorderingen van de toegestane leningen. We voorzien nog steeds één op te nemen lening in 2024 van 14.825.000 euro.

Daarnaast zullen we opnieuw een beroep doen op het commercial paper programma om de eventuele korte termijn financieringsnood op te vangen en voor de voorfinanciering van onze investeringsprojecten in uitvoering. De opgenomen bedragen zullen grotendeels worden terugbetaald in 2024 door middel van de opname van bovenvermelde langlopende lening. Het saldo zal worden terugbetaald in 2025 met de inkomsten uit enkele verkopen en terugbetalingen van toegestane leningen.

2023	15.000.000
2024	– 10.000.000
2025	– 5.000.000
Saldo	0

Het gecumuleerd resultaat dient steeds positief te zijn. Dit evenwicht wordt berekend in schema M2 en rapporteert zowel het gecumuleerd budgettair resultaat van de stad en OCMW enerzijds en het AGB anderzijds.

Zowel het lokaal bestuur als het AGB voldoen aan de opgelegde evenwichten. 

De autofinancieringsmarge (AFM) is de verhouding tussen het exploitatiesaldo en de kapitaalsaflossingen. Deze indicator geeft aan in hoeverre ons bestuur in staat is om haar leningen terug te betalen.

De onderstaande grafiek geeft de evolutie van de AFM weer voor de periode 2023-2025 voor het lokaal bestuur.

• Vermits we een aanzienlijk bedrag aan opcentiemen op de aanvullende personenbelasting die oorspronkelijk voorzien waren in 2024 al in 2023 zullen ontvangen, wordt de AFM sterk positief in 2023, maar daardoor ook negatief in 2024.
• De wijzigingen aan het meerjarenplan die nu voorliggen maken dat de AFM verbetert. Dit komt omdat het exploitatieresultaat gunstig evolueert. Ook voor 2026 verwachten we een positieve AFM.
• De AFM dient positief te zijn in het laatste jaar van het meerjarenplan (in casu 2025). Dit is het geval.

De gecorrigeerde AFM geeft een ratio weer in functie van een fictieve aflossingslast: de wetgever simuleert deze leningslast aan een aflossingstempo van 8% per jaar. Deze waarde verschilt sterk voor Mortsel omwille van twee redenen:

• de effectieve leningen worden op minder dan 8% verrekend,
• een aantal leningen wordt gerecupereerd via VIPA en Scholen voor Morgen. Deze recuperatie mag niet verrekend worden in de gecorrigeerde AFM.

Deze ratio is indicatief en niet bindend. Omdat de correcties tegenover de AFM dezelfde zijn over de jaren heen, zien we dezelfde tendensen terugkomen als bij de ‘gewone’ AFM.

Dit document past de budgetten aan voor de periode 2023-2025 en stelt de kredieten voor 2024 vast.

Er worden budgetten voor het jaar 2026 opgenomen.

Opgenomen aanpassingen met een gunstig effect op het meerjarenplan:

• het inschrijven van bijkomende exploitatieontvangsten van 8,9 miljoen euro voor de periode 2023-2025,
• het schrappen van diverse geplande investeringsuitgaven,
• het toevoegen van enkele investeringsontvangsten naar aanleiding van de geplande verkopen van patrimonium.

Opgenomen aanpassingen met een negatief effect op het meerjarenplan:

• het inschrijven van 7,7 miljoen extra exploitatieuitgaven in de periode 2023 - 2025,
• het opnemen van diverse extra investeringsuitgaven,
• het schrappen van een investeringsontvangst.

Deze effecten worden in het meerjarenplan opgevangen zonder bijkomende leningen op lange termijn. De opnames onder de vorm van commercial paper zullen binnen het meerjarenplan volledig worden afgelost.

Aan de wettelijke evenwichtsvoorwaarden werd voldaan. De autofinancieringsmarge is hoger dan in de vorige versie van het meerjarenplan.